Jak dbać o napęd w rowerze?

Choć rower wydaje się prostą w eksploatacji maszyną, nieumiejętne korzystanie może doprowadzić do szybkiego zniszczenia, konieczności przeprowadzania napraw, a nawet kupna nowego sprzętu. Jednym z najważniejszych obowiązków spoczywających na właścicielu dwóch kółek jest odpowiednia konserwacja napędu. Jak czyścić napęd w rowerze? Na co zwrócić uwagę pielęgnując poszczególne elementy? Odpowiadamy w naszym tekście!

Spis treści:

1. Napęd w rowerze – wszystko, co musisz o nim wiedzieć!
2. Czym czyścić napęd w rowerze? Przygotuj się!
3. Czyszczenie napędu w rowerze – krok po kroku
4. Jak dbać o napęd w rowerze? Poznaj praktyczne wskazówki!
5. Już wiesz, jak wyczyścić napęd w rowerze i jak o niego dbać

Napęd w rowerze – wszystko, co musisz o nim wiedzieć!

Osobom, które nie są w szczególny sposób związane z kolarstwem lub amatorom jazdy na rowerze, przemieszczających się wyłącznie z punktu A do punktu B, cały układ napędu bicykla może wydawać się trywialnie prosty. W rzeczywistości jednak skomplikowanie niektórych elementów czasem potrafi przyprawić o ból głowy. Zwłaszcza gdy konieczna jest wymiana napędu w rowerze lub specjalistyczna konserwacja. 

We wszystkich pojazdach, zarówno w rowerach szosowych, górskich, jak i miejskich, siła mięśni wprowadza pojazd w ruch za pośrednictwem pedałów. Są one skierowanych do siebie pod kątem 180 stopni i znajdują się po przeciwległych stronach ramy korb. Te z kolei są ze sobą połączone ułożyskowanym wałkiem supportowym lub metalową rurką w przypadku supportów z zewnętrznymi łożyskami, które potocznie nazywa się osią. 

Przy korbie zamontowane są zębatki przednie, czyli zestaw kół łańcuchowych. Umieszczone są po jednej, tradycyjnie prawej stronie (ale oczywiście znajdziesz wyjątki), przymocowane do supportu. Z kolei na tylnej piaście, także z reguły po prawej stronie, mieści się komplet tylnych zębatek. I tak jak tych pierwszych może być od jednej do trzech, tak drugich – aż do trzynastu. 

Przeniesienie napędu pomiędzy nimi następuje dzięki łańcuchowi. Składa się on z połączonych ze sobą ogniw. Dobiera się go w zależności od ilości przełożeń. Im więcej bowiem biegów, tym węższy łańcuch. Choć warto regularnie wymieniać poszczególne elementy pojazdu, to właśnie łańcuch jest tym, który najszybciej się zużywa. Na szczęście jego zakup nie wiąże się ze zbyt dużymi kosztami. 

Przeczytaj także: Czym smarować łańcuch rowerowy i jak to zrobić? Poradnik 

Zębatki umieszczone na tylnej piaście określane są jako kaseta rowerowa albo wolnobieg. Czy słowa te można traktować jako synonimy? Choć wielu tak właśnie czyni, to w rzeczywistości różnica w działaniu jest spora. W wolnobiegu łańcuch rowerowy jest nakręcany na piastę, a gdy w pojeździe znajduje się kaseta rowerowa, to następuje jego nasunięcie. Elementy jednak wyglądają bardzo podobnie i na pierwszy rzut oka łatwo o pomyłkę. 

Jak więc je odróżnić? Wolnobieg częściej znajdziesz w tańszych rowerach, gdyż jest technologią starszą i bardziej budżetową. Maksymalna liczba zębatek to osiem (choć najczęściej kończy się na siedmiu), podczas gdy w przypadku kasety liczba ta może być wyższa. 

Co ciekawe, to właśnie kaseta będzie lżejsza, dodatkowo obniżając masę własną roweru. Rozwiązania te nie są ze sobą kompatybilne, dlatego wymiana jednego wariantu na drugi wiązałaby się z potrzebą wykonania kosztownych przeróbek, mogących mieć wpływ na jakość, wytrzymałość oraz sposób pracy napędu rowerów górskich, szosowych i innych.

Cały układ nie mógłby się obejść bez manetek. Są one umieszczone na kierownicy i pozwalają sterować przerzutkami – przednią oraz tylną. Każda z nich ma swoją własną manetkę i są z nimi połączone za pomocą stalowych linek. W rowerach szosowych stosowane są klamkomanetki. To zintegrowane klamki hamulcowe wraz z manetkami, umożliwiające jednoczesną zmianę przełożeń i wytracanie prędkości. 

W rowerach górskich najczęściej zauważysz trzy zębatki przednie i od siedmiu do dziesięciu tylnych. Z kolei w rowerach szosowych, Międzynarodowa Unia Kolarska (UCI) długo wymagała standardowego zestawu dwóch z przodu i pięciu z tyłu, ale zasady zmieniono i liczba przełożeń przewyższać może tę w innych bicyklach. 

Sprawdź także: Przerzutki Shimano – rodzaje pod naszą lupą! Jakie wybrać?

Inne napędy rowerowe to ostre koło i dynamo. Pierwszy z nich jest stosowany w rowerach torowych i akrobacyjnych – nie ma wolnobiegu, natomiast piasta tylnego koła łączy się na sztywno z kołem łańcuchowym i z korbami poprzez łańcuch. Taki rower ma najczęściej tylko jedno przełożenie, a pedały obracają się przez cały czas, nawet gdy oderwie się od nich nogi (dla własnego bezpieczeństwa nie próbuj tego robić). 

Napęd dynamo, znany również jako torpedo, posiada tylko jedną zębatkę tylną i jedną przednią. W jego przypadku nie ma szans na kręcenie pedałami do tyłu. W ten sposób pojazd zacznie hamować, dlatego nie jest możliwy obrót w celach rozluźnienia nóg i nadania im przeciwnej płaszczyzny ruchu.

Czym czyścić napęd w rowerze? Przygotuj się!

Dla kolarzy – niezależnie czy są zawodowcami, czy amatorami – oczywistym jest, że konserwowanie napędu poprzez jego oczyszczanie i smarowanie, znacznie przedłuża żywotność, gwarantuje większą odporność na przeciążenia i zapewnia wyższy poziom bezpieczeństwa w trakcie dynamicznej jazdy. 

Istnieje wiele sposobów na oczyszczenie poszczególnych elementów rowerowego napędu. Pierwszym z nich jest oczywiście oblanie go wodą pod wysokim ciśnieniem. To rozwiązanie jest szybkie, ale ma spory minus – niestety nie zawsze jest skuteczne. Brud potrafi przywierać tak mocno, że zwykła woda nie poradzi sobie ze spłukaniem go. Również nadmierne zużycie wody jest nie tylko bardzo obciążające dla portfela, ale i szkodliwe dla środowiska naturalnego. 

Druga możliwość uporania się z uciążliwymi zabrudzeniami łańcucha, kasety czy korby to zakup profesjonalnych środków czyszczących. Bez większych problemów znajdziesz je w dużych supermarketach, czy w Internecie. Zwróć uwagę choćby na odtłuszczacz Bontrager. Dzięki neutralnemu pH Twój łańcuch będzie wyglądał i działał jak nowy. Jednocześnie środek nie uszkodzi ramy i osprzętu. 

Pamiętaj, aby stosować chemikalia zgodnie z instrukcją obsługi. Wystarczy pokryć daną powierzchnię środkiem, następnie przetrzeć wilgotną szmatką, spłukać bieżącą wodą i gotowe. Wykorzystanie profesjonalnych chemikaliów z pewnością usprawni pracę i choć może trwać trochę dłużej, to efekt będzie znacznie lepszy. 

Jeśli chcesz pokonać rdzę, pojawiającą się na łańcuchu, kasecie lub korbie, wówczas zmieszaj z wodą sodę oczyszczoną. Po powstaniu papki połóż ją na kilka godzin na skorodowane miejsce, a następnie spłucz. 

Ostatnia propozycja przeznaczona jest dla najbardziej leniwych. Zabierz swoje dwa kółka do najbliższego serwisu rowerowego. Tam profesjonaliści zadbają o nie w najlepszy możliwy sposób i zapewnią im swoiste „rowerowe SPA”. To dobre rozwiązanie szczególnie na zakończenie sezonu, kiedy rower przez kilka miesięcy nie będzie używany. To także czynność, którą możesz wykonać przed rozpoczęciem intensywnego czasu jazdy na rowerze.

Dowiedz się więcej, o tym jak wygląda: Przechowywanie roweru – gdzie, jak? Podpowiadamy! 

W przypadku, gdy któryś z elementów jest w znacznym stopniu wyeksploatowany, najlepiej po prostu go wymienić. Pomoże Ci w tym narzędzie wielofunkcyjne Lezyne Multi-Tool Rap II - 8 Black. Zestaw ten sprawdzi się w sytuacji, w której konieczna jest szybka naprawa awarii oraz podczas regulacji odpowiednich komponentów przed wyprawą. 

Często wymienianym komponentem są pedały, które zdarza się, że pękają lub zniekształcają się pod wpływem nacisku. Gdy przydarzy Ci się taka sytuacja, a szukasz rozwiązania w rozsądnym budżecie, sprawdź pedały Giant Domain. Pasują one do wielu modeli, polecić możemy je szczególnie tym, którzy rowerem jeżdżą w sposób rekreacyjny. 

Najczęściej wymieniać jednak należy łańcuch rowerowy. Skąd masz wiedzieć, czy warto rozglądać się już za nowym? W tym pomoże Ci wskaźnik zużycia łańcucha. Wykonany jest on ze stali nierdzewnej, dlatego posłuży przez wiele lat, ułatwiając decyzję o zmianie łańcucha na nowy. 

Czyszczenie napędu w rowerze – krok po kroku

Czyszcząc napędy rowerowe, zacznij od kasety lub wolnobiegu. To właśnie tutaj kumuluje się brud, kurz, pozostałości po starym smarze. W tym pełnym zakamarków miejscu najłatwiej o przeoczenie zanieczyszczeń, które przełożyć mogą się na skrócenie żywotności elementu. Następnie dokładnie wyczyść przednie zębatki oraz łańcuch. 

Kiedy uporasz się z najtrudniejszą częścią, ze spokojem możesz przejść do lżejszego etapu. Czyszczenie przerzutek i manetek nie powinno stanowić większego wyzwania. Wystarczy wilgotna szmatka lub woda z płynem, aby pozbyć się kurzu czy resztek błota. Okolice kierownicy i linek dzięki temu, że znajdują się wyżej, są mniej narażone na zabrudzenia. 

Na sam koniec umyj pedały oraz hamulce. Postaraj się wykorzystać do tego czystą wodę, dzięki czemu nie będziesz nanosić na nie zanieczyszczeń, które udało Ci się pokonać na wcześniejszych etapach pielęgnacji pojazdu. Gdy umyłeś wszystkie elementy, spłucz pianę mocnym strumieniem wody, tak by nie pozostało na rowerze nawet najdrobniejsze niedociągnięcie. 

Jeśli masz wystarczająco dużo czasu, osusz rower po jego umyciu. Dzięki temu nie przylegnie do niego kurz czy latające pod wpływem wiatru drobne zanieczyszczenia. W przypadku braku czasu pozostaw rower do wyschnięcia, jednak najlepiej w takim miejscu, aby jednoślad nie był narażony na oddziaływanie czynników zewnętrznych. 

Jak dbać o napęd w rowerze? Poznaj praktyczne wskazówki!

Najważniejszą wskazówką, jest oczywiście regularne czyszczenie napędów rowerowych. To nie jedyne porady, które przygotowaliśmy dla Ciebie. Na co jeszcze zwrócić szczególną uwagę? Przede wszystkim przełożenia staraj się zmieniać spokojnie i pomału. Próby szybkiego przeniesienia łańcucha często kończą się tym, że spada on z zębatek i konieczne jest jego naciągnięcie i ponowne założenie. To przekłada się na dodatkowe zużycie elementu oraz zabrudzenie rąk, co może potęgować dyskomfort w trakcie dalszej jazdy. 

Kiedy dokonujesz wymiany łańcucha, nie zapomnij sprawdzić, czy przypadkiem zębatki kasety lub wolnobiegu również nadmiernie się nie zużyły. To dość częsty błąd amatorów, którzy sądzą, że dzięki nowemu łańcuchowi ich problemy z napędem się skończyły. Tymczasem zużyte zębatki prowadzą do szybszej degeneracji odświeżonego łańcucha.

 

Już wiesz, jak wyczyścić napęd w rowerze i jak o niego dbać

Jak widzisz, troska o napędy rowerowe nie jest wcale taką prostą sprawą, jak mogłoby się to wydawać na pierwszy rzut oka. Każdy pojazd wymaga więc szczególnej dbałości, aby mógł służyć użytkownikowi jak najdłużej i sprawiać jak najmniej problemów. Jednak stanie się tak wyłącznie wtedy, gdy rowerzysta będzie skrupulatnie dbał o swój sprzęt i doglądał go, jak najlepiej tylko potrafi. Mamy nadzieję, że nasze podpowiedzi pomogą Ci w profesjonalny sposób czyścić i konserwować napęd w Twoim rowerze. 

Potrzebujesz wsparcia i produktów najwyższej jakości do Twojego roweru? Wszystko to znajdziesz w naszym sklepie internetowym Sprint-Rowery.