Jak wyregulować przerzutki? Instrukcja krok po kroku

Jazda na rowerze sprawia tym większą przyjemność, im mniej musisz skupić się na funkcjonowaniu roweru. Z czasem jednak wszystkie mechaniczne elementy mogą na skutek wibracji, uderzeń czy nierówności ulec rozregulowaniu. Ważnym elementem Twojego roweru są także przerzutki. Zastanów się, czy na pewno działają, tak jak powinny? W naszym tekście znajdziesz informacje, jak poprawnie wyregulować przerzutki w rowerze oraz czego unikać podczas wykonywania naprawy. 

Spis treści:

1. Po co regulować przerzutki w rowerze?
2. Regulacja przerzutek – czego potrzebujesz?
3. Jak wyregulować tylną przerzutkę?
4. Jak wyregulować przerzutkę przednią?
5. Najczęściej popełniane błędy przy regulacji przerzutek w rowerze

Po co regulować przerzutki w rowerze? 

Przerzutki to mechanizmy, które pozwalają na zmianę przełożeń na tylnej i przedniej zębatce. Dzięki nim jesteś w stanie dopasować opór pedałowania do aktualnych warunków jazdy. Takie działanie pozwoli na lepszą kontrolę nad rowerem i mniejsze zmęczenie podczas jazdy. Poprawna regulacja przerzutek w rowerze umożliwia sprawną zmianę biegów i poprawia wydajność jazdy. 

W momencie, gdy przerzutki są źle ustawione, możesz mieć problem ze zmianą przełożeń lub z trwałością całego osprzętu. Źle wyregulowana przerzutka może spowodować, że łańcuch będzie przeskakiwał między zębatkami, co jest nie tylko irytujące, ale też może być niebezpieczne. Dodatkowo niepoprawnie ustawiona przerzutka może powodować nadmierne zużycie sprzętu, zarówno łańcucha, jak i kół zębatych, a to z kolei może doprowadzić do konieczności ich wymiany i narazi Cię na dodatkowe koszty.

Dlatego pamiętaj, aby regularnie sprawdzać i regulować przerzutki, szczególnie jeżeli pokonujesz na rowerze wiele kilometrów. Zapewni to optymalną wydajność jazdy i wydłuży trwałość Twojego sprzętu. 

Przeczytaj również: Jak dobrać siodełko do roweru? Na co zwrócić uwagę? Sprawdź!

Regulacja przerzutek – czego potrzebujesz?

Aby wygodnie i poprawnie wyregulować przerzutki w rowerze, potrzebujesz tylko kilku narzędzi i akcesoriów. Warto pamiętać, że niektóre modele przerzutek i rowerów mogą wymagać dodatkowych kluczy. Zapoznaj się więc z instrukcją obsługi Twojego roweru przed przystąpieniem do regulacji przerzutek, może się to okazać bardzo przydatne. Ogólnie będziesz jednak potrzebować następujących narzędzi:

• Klucz imbusowy lub śrubokręt krzyżakowy – potrzebne do regulacji śrub ograniczających maksymalne wychylenia przerzutki. Jeśli nie chcesz szukać konkretnych rozmiarów kluczy i śrubokrętów, wyposaż się w narzędzie wielofunkcyjne, w którego skład wchodzi większość narzędzi o najpopularniejszych rozmiarach wykorzystywanych w rowerach. Takim wielofunkcyjnym narzędziem może okazać się np. Klucz Topeak Hexus X.
• Stojak na rower – jednym ze sposobów sprawdzenia, czy ustawienia przerzutek Twojego roweru są poprawne, jest wprawienie koła w ruch za pomocą pedałów. Jest to zdecydowanie lepszy pomysł, niż przerzucanie biegów tam i z powrotem. Najwygodniejszym rozwiązaniem będzie skorzystanie ze specjalnego stojaka, który umożliwi utrzymanie tylnego koła w powietrzu. Jeżeli jednak nie posiadasz takiego przyrządu, możesz wypróbować inne możliwości utrzymania Twojego roweru: podwieszenie roweru za ramę lub siodełko na drążku lub haku, bądź ustawienie roweru do góry nogami, podpierając go na kierownicy i siodełku. 

• Kilka szmatek bądź ręczników papierowych i środek do czyszczenia łańcucha – warto skorzystać z okazji i wyczyścić łańcuch ze starego smaru. 
• Smar do łańcucha – po wyczyszczeniu łańcucha nie zapomnij go ponowne nasmarować. To bardzo ważny element dbania o swój rower. 
• Wskaźnik zużycia łańcucha – jeżeli do regulacji łańcucha skusiły Cię problemy ze zmianą biegów, warto sprawdzić, czy przypadkiem ich powodem nie jest zużycie łańcucha. 

Jak wyregulować tylną przerzutkę?

Regulacja tylnej przerzutki to proces, który składa się z kilku kroków i będzie taki sam niezależnie od modelu przerzutki, jaki posiadasz. 

Najpierw umieść rower na stojaku lub połóż go do góry nogami, w taki sposób, aby koła były w powietrzu. W tym momencie warto za pomocą szmatki i odtłuszczacza oczyścić łańcuch z brudu i ewentualnego nadmiaru smaru. 

Przeczytaj także: Jak założyć łańcuch na rowerze? Instrukcja krok po kroku

Krok po kroku — regulacja tylnej przerzutki 

Pracę zacznij od regulacji limitów przerzutki. Maksymalne wychylenia przerzutki ustawia się za pomocą dwóch śrub – limit górny (H) ogranicza wychylenie na najwyższym biegu, czyli przy najmniejszym kole zębatym, natomiast limit dolny (L) odpowiada za ograniczenie maksymalnego wychylenia przerzutki poza najniższy bieg. 

Zacznij od ustawienia przerzutki na najmniejszą zębatkę z tyłu i największą z przodu. Jeżeli nie jesteś w stanie przerzucić łańcucha na najmniejsze kółko przerzutki, poluzuj linkę od biegów i śrubę limitu. Jeżeli udało Ci się ustawić odpowiedni bieg, również zacznij od poluzowania linki – dzięki temu będziesz mieć pewność, że wychylenie przerzutki jest ograniczone śrubą limitu, a nie napięciem linki przerzutek. 

Teraz ustaw hak przerzutki w jednej linii z najmniejszym kołem zębatym za pomocą śruby limitu górnego. W razie wątpliwości stań za rowerem – pozwoli Ci to sprawdzić, czy ustawienie jest poprawne. Kolejnym krokiem będzie ustawienie odpowiedniego przeskoku tylnej przerzutki. Jeżeli z przodu masz 3 koła zębate, ustaw łańcuch na środkowej zębatce kasety. Wpraw tylne koło w ruch za pomocą pedałów i zmień tylny bieg o jeden w dół. Sprawdź, czy wózek przerzutki sprawnie się przesunął oraz, czy hak przerzutki ustawiony jest na linii z kołem zębatym. W razie potrzeby możesz poprawić jego pozycję za pomocą regulacji napięcia linki przerzutek. Sprawdź poprawne ustawienie dla wszystkich tylnych kół zębatych, z wyjątkiem największego.

Następnie należy ustawić limit dolny, czyli śrubę ograniczającą przerzucenie łańcucha poza zębatki w stronę szprych. Zacznij od dokręcenia śruby w taki sposób, abyś nie był w stanie przerzucić biegu na najmniejszy. Następnie powoli luzuj limit dolny, póki łańcuch nie przeskoczy na największą zębatkę. Dzięki temu łańcuch nigdy nie spadnie dalej w stronę koła.

Jak wyregulować przerzutkę przednią? 

Tak samo, jak w przypadku przerzutki tylnej, przednią przerzutkę wyregulujesz śrubami limitującymi, a następnie napięciem linki. Przerzutki przednie mogą się nieznacznie różnić budową, szczególnie w zakresie mocowania do ramy, ale nie wpływa to na proces ich regulacji. 

Rozpocznij od sprawdzenia, czy prowadnica łańcucha jest odpowiednio ustawiona. Ważne są dwie kwestie – jej wysokość oraz ustawienie równoległe do zębatek.

Wysokość prowadnicy ustalisz, patrząc z boku na przerzutkę – dolna granica prowadnicy powinna być 2-3 milimetry nad największym kołem zębatym. Jeżeli znajdzie się wyżej, może wystąpić ryzyko zrzucenia łańcucha poza zębatki. Jeżeli zbyt nisko – prowadnica może zahaczać o koło zębate.

Teraz spójrz na przednią przerzutkę z góry. Jeżeli prowadnica nie jest ustawiona równolegle, konieczna jest poprawka. Obie korekty wykonasz zazwyczaj przez modyfikację ustawienia obejmy na ramie roweru. W niektórych modelach przerzutek występują dodatkowe śruby odpowiedzialne za zmianę tych parametrów, jednak wiedząc, czego szukasz, łatwiej będzie Ci znaleźć rozwiązanie problemu.

Krok po kroku — regulacja przerzutki przedniej

Regulacja przerzutki przedniej zaczyna się od ustawienia śrub L i H odpowiedzialnych za skrajne pozycje prowadnicy. Przerzuć tylną przerzutkę na najniższy bieg (największe koło zębate) i przednią na najmniejsze koło (najniższy bieg). Poluzuj linkę tak, aby jej napięcie nie wpływało na ograniczenie ruchu przerzutki. 

Następnie za pomocą śruby oznaczonej literą L dostosuj pozycję prowadnicy. Jeżeli śruba nie jest oznaczona, pokręć jedną i drugą – jedna z nich wywoła ruch przerzutki. Ustaw limit w taki sposób, aby od strony roweru występowała jak najmniejsza przerwa między prowadnicą a łańcuchem. Istotne jest jednak, aby w czasie kręcenia pedałami nie występował między nimi kontakt. Najprostszym sposobem, aby to sprawdzić, będzie zwrócenie uwagi na wydawany przez łańcuch dźwięk. 

Teraz ustaw poprzednie napięcie linki (obracając naciągaczem, warto zapamiętać liczbę obrotów, które wykonujesz) i sprawdź, czy łańcuch szybko i sprawnie przeskakuje na najniższy bieg. Jeżeli ten kierunek zmiany biegu nie jest satysfakcjonująco szybki, zmodyfikuj go za pomocą śruby L, przesuń prowadnicę przerzutki nieznacznie w stronę ramy roweru. Pamiętaj jednak, że zbyt dalekie przesunięcie może spowodować ryzyko spadania łańcucha z przerzutki.

Czas na ustawienie przerzutki na najwyższym biegu. Przerzuć tylną przerzutkę na najmniejsze koło zębate, a przednią na największe. Przyjrzyj się z góry pozycji prowadnicy i za pomocą manetki spróbuj przesunąć prowadnicę poza największe koło zębate. Jeżeli powstała przerwa od łańcucha jest większa niż 1 milimetr, ogranicz limit ruchu prowadnicy za pomocą śruby H. Ostatnim elementem jest ustawienie poprawnego napięcia linki zmiany biegów. Za pomocą napinacza przy kierownicy naciągnij linkę tak, aby na najwyższym biegu próba przesunięcia prowadnicy wywoływała jej ruch. Oznacza to, że przerzutka opiera się na lince, a nie na śrubie limitującej. Kolejno obracaj napinaczem linki w przeciwnym kierunku, do momentu, aż próba przerzucenia biegu na manetce na wyższy niż maksymalny nie będzie wywoływała ruchu prowadnicy.

W tym momencie przerzutka przednia jest poprawnie napięta.

Przeczytaj również: Czym smarować łańcuch rowerowy i jak to zrobić? Poradnik

Najczęściej popełniane błędy przy regulacji przerzutek w rowerze

Regulacja przerzutek, jak widać, nie jest szczególnie skomplikowana, wymaga jednak trochę wprawy, aby jej efekty były zadowalające. Czasem błędy są jednak nieuniknione.

Błędami, które najłatwiej popełnić podczas regulacji przerzutek rowerowych to przede wszystkim ustawianie limitów śrub na napiętych linkach przerzutek. Sprawia to, że nie jesteśmy w stanie określić, czy przerzutka opiera się o śruby limitujące, czy o napiętą linkę przerzutki. Takie ustawienie może spowodować, że zostanie ona rozciągnięta i konieczna będzie jej wymiana.

Drugą kwestią jest szukanie poprawnego ustawienia po wrzuceniu skrajnych przełożeń po przeciwnych stronach. Takie ustawienie niszczy łańcuch. Zwróć uwagę, że mając 3 koła zębate z przodu i 8 kół w tylnej kasecie, to każdy przedni bieg obsługuje 3-4 odpowiednie biegi z tyłu. Dzięki temu łańcuch nie jest nadmiernie wygięty, działa poprawnie oraz zużywa się wolniej. Dlatego ustawiaj limity, mając wyprostowany łańcuch, czyli: najwyższy bieg z tyłu i najwyższy bieg z przodu lub niski bieg z przodu i niski bieg z tyłu. Tak też przerzutki będą działały w czasie jazdy.

Regulacja przerzutek może znacznie podnieść komfort jazdy, szczególnie jeśli nigdy przedtem Twój rower takiego serwisu nie przeszedł. Musisz być też świadomy, że po pewnym dystansie łańcuch i zębatki ulegają zużyciu i żadna regulacja przerzutki nie przyniesie efektu – wymagana będzie po prostu wymiana osprzętu. 

W takiej sytuacji zapraszamy do naszego sklepu Sprint-Rowery, w którym znajdziesz części i akcesoria renomowanych marek do każdego modelu. Dzięki nim Twój rower wróci do pełnej funkcjonalności, a Ty poczujesz nową radość z jazdy.