Jak wyregulować przerzutki - instrukcja krok po kroku

Jazda na rowerze sprawia tym większą przyjemność, im mniej musisz skupić się na funkcjonowaniu roweru. Z czasem jednak wszystkie mechaniczne elementy mogą na skutek wibracji, uderzeń czy nierówności ulec rozregulowaniu. Regulowanie przerzutki jest jedną z podstawowych czynności technicznych, które powinien opanować każdy rowerzysta. Kiedy zabrać się za wyregulowanie przerzutek?

Czego dowiesz się z tego artykułu:

Regulacja przerzutek krok po kroku to bardzo ważny, choć trudny element konserwacji roweru. Przeczytaj nasz artykuł i dowiedz się:

• Kiedy zabrać się do regulacji przerzutek.
• Jak ustawić biegi w rowerze do regulacji przerzutek i dlaczego ma to znaczenie.
• Czy ustawianie przerzutek w rowerze w każdym rowerze wygląda tak samo.
• Jak wygląda regulacja przedniej i tylnej przerzutki i na co trzeba uważać.
• Kiedy regulacja napędu to mission impossible i potrzebujesz wymiany podzespołów.

Spis treści

1. Kiedy zabrać się za regulowanie przerzutek?
2. Po co regulować przerzutki w rowerze?
3. Regulacja przerzutek - czego potrzebujesz?
4. Jak wyregulować tylną przerzutkę?
5. Jak wyregulować przednią przerzutkę?
6. Najczęściej popełniane błędy przy regulacji przerzutek w rowerze
7. Serwis rowerowy - regulacja przerzutek i nie tylko - sprawdź Sprint-rowery.pl

Kiedy zabrać się za regulowanie przerzutek?

Zacznijmy od tego, kiedy w ogóle warto wyregulować przerzutki w rowerze. Przede wszystkim przegląd tego elementu układu napędu należy przeprowadzić:

• po jeździe, jeżeli czujesz, że łańcuch zmienia zębatki z trudem, spada z zębatek lub hałasuje przy zmianie biegów,
• po transporcie roweru po wyboistym terenie, aby upewnić się, że drobne wstrząsy nie wpłynęły negatywnie na pracę napędu,
• po wymianie łańcucha lub kasety,
• po wypadku, jeśli istnieje ryzyko, że poszczególne elementy napędu uległy przestawieniu (np. skrzywiony hak przerzutki).

Dokładną regulację przerzutek warto też przeprowadzać cyklicznie, zwłaszcza, jeżeli pokonujesz duży kilometraż. Poszczególne elementy mechaniczne w rowerze z czasem mogą się rozregulować, więc trzeba je sprawdzać.

Po co regulować przerzutki w rowerze?

Przerzutki to mechanizmy, które pozwalają na zmianę przełożeń na tylnej i przedniej zębatce. Dzięki nim jesteś w stanie dopasować opór pedałowania do aktualnych warunków jazdy. Takie działanie pozwoli na lepszą kontrolę nad rowerem i mniejsze zmęczenie podczas jazdy. Poprawna regulacja przerzutek w rowerze umożliwia sprawną zmianę biegów i poprawia wydajność jazdy.

W momencie, gdy przerzutki są źle ustawione, możesz mieć problem ze zmianą przełożeń lub z trwałością całego osprzętu. Źle wyregulowana przerzutka może spowodować, że łańcuch będzie przeskakiwał między zębatkami, co jest nie tylko irytujące, ale też może być niebezpieczne. Dodatkowo niepoprawnie ustawiona przerzutka może powodować nadmierne zużycie sprzętu, zarówno łańcucha, jak i kół zębatych, a to z kolei może doprowadzić do konieczności ich wymiany i narazi Cię na dodatkowe koszty.

Dlatego pamiętaj, aby regularnie sprawdzać i regulować przerzutki, szczególnie jeżeli pokonujesz na rowerze wiele kilometrów. Zapewni to optymalną wydajność jazdy i wydłuży trwałość Twojego sprzętu.

Przeczytaj również: Jak dobrać siodełko do roweru? Na co zwrócić uwagę? Sprawdź!

Regulacja przerzutek - czego potrzebujesz?

Aby wygodnie i poprawnie wyregulować przerzutki w rowerze, potrzebujesz tylko kilku narzędzi i akcesoriów. Warto pamiętać, że niektóre modele przerzutek i rowerów mogą wymagać dodatkowych kluczy. Zapoznaj się więc z instrukcją obsługi Twojego roweru przed przystąpieniem do regulacji przerzutek, może się to okazać bardzo przydatne. Ogólnie będziesz jednak potrzebować następujących narzędzi:

• Klucz imbusowy lub śrubokręt krzyżakowy - potrzebne do regulacji śrub ograniczających maksymalne wychylenia przerzutki, ponieważ nie zrobisz tego palcami. Jeśli nie chcesz szukać konkretnych rozmiarów kluczy i śrubokrętów, wyposaż się w narzędzie wielofunkcyjne, w którego skład wchodzi większość narzędzi o najpopularniejszych rozmiarach wykorzystywanych w rowerach. Takim wielofunkcyjnym narzędziem może okazać się np. Klucz multitool RWR M1.
• Stojak na rower - jednym ze sposobów sprawdzenia, czy ustawienia przerzutek Twojego roweru są poprawne, jest wprawienie koła w ruch za pomocą pedałów. Jest to zdecydowanie lepszy pomysł, niż przerzucanie biegów tam i z powrotem. Najwygodniejszym rozwiązaniem będzie skorzystanie ze specjalnego stojaka, który umożliwi utrzymanie tylnego koła w powietrzu. Jeżeli jednak nie posiadasz takiego przyrządu, możesz wypróbować inne możliwości utrzymania Twojego roweru: podwieszenie roweru za ramę lub siodełko na drążku lub haku, bądź ustawienie roweru do góry nogami, podpierając go na kierownicy i siodełku.
• Kilka szmatek bądź ręczników papierowych i środek do czyszczenia łańcucha - warto skorzystać z okazji i wyczyścić łańcuch ze starego smaru. Świetnie sprawdzi się nasz odtłuszczacz RWR Bio Bike Degreaser.
• Smar do łańcucha - po wyczyszczeniu łańcucha nie zapomnij go ponowne nasmarować. To bardzo ważny element dbania o swój rower. W sklepie Sprint-rowery.pl znajdziesz wiele rodzajów smarów, polecamy produkty marki RWR, jak smar do łańcucha RWR Wax Lube. Są tanie i skuteczne.
• Wskaźnik zużycia łańcucha - jeżeli do regulacji łańcucha skusiły Cię problemy ze zmianą biegów, warto sprawdzić, czy przypadkiem ich powodem nie jest zużycie łańcucha,
• Kombinerki - do przytrzymania linki przydadzą się zwykłe kombinerki, które znajdą się w każdej skrzynce z narzędziami.

Jak wyregulować tylną przerzutkę?

Regulacja tylnej przerzutki to proces, który składa się z kilku kroków. Najpierw umieść rower na stojaku lub połóż go do góry nogami, w taki sposób, aby koła były w powietrzu. W tym momencie warto za pomocą szmatki i odtłuszczacza oczyścić łańcuch z brudu i ewentualnego nadmiaru smaru.

Jeśli lubisz majsterkować, oprócz ustawiania tylnej przerzutki może cię zainteresować także nasz wpis: Jak założyć łańcuch na rowerze? Instrukcja krok po kroku

Jak wyregulować tylną przerzutkę w rowerze?

Jak ustawić przerzutki tylne w rowerze? Po pierwsze zacznij od regulacji limitów przerzutki. Maksymalne wychylenia przerzutki ustawia się za pomocą dwóch śrub - limit górny (H) ogranicza wychylenie na najwyższym biegu, czyli przy najmniejszym kole zębatym, natomiast limit dolny (L) odpowiada za ograniczenie maksymalnego wychylenia przerzutki, poza najniższy bieg. Przekręcasz je w prawo lub lewo w zależności od potrzeb. Rób to spokojnie, aby niczego nie uszkodzić. W końcu masz do czynienia z precyzyjnym mechanizmem.

Zacznij od ustawienia przerzutki na najmniejszą zębatkę z tyłu i największą z przodu. Jeżeli nie jesteś w stanie przerzucić łańcucha na najmniejsze kółko przerzutki, poluzuj linkę od biegów i śrubę limitu. Jeżeli udało Ci się ustawić odpowiedni bieg, poluzuj linkę - dzięki temu będziesz mieć pewność, że wychylenie przerzutki jest ograniczone śrubą limitu, a nie napięciem linki przerzutek.

Teraz ustaw hak przerzutki w jednej linii z najmniejszym kołem zębatym za pomocą śruby limitu górnego. W razie wątpliwości stań za rowerem - pozwoli Ci to sprawdzić, czy ustawienie jest poprawne. Kolejnym krokiem będzie ustawienie odpowiedniego przeskoku tylnej przerzutki. Jeżeli z przodu masz 3 koła zębate, ustaw łańcuch na środkowej zębatce kasety. Wpraw tylne koło w ruch za pomocą pedałów i zmień tylny bieg o jeden w dół. Sprawdź, czy wózek przerzutki sprawnie się przesunął oraz, czy hak przerzutki ustawiony jest na linii z kołem zębatym. W razie potrzeby możesz poprawić jego pozycję za pomocą regulacji napięcia linki przerzutek. Sprawdź poprawne ustawienie dla wszystkich tylnych kół zębatych, z wyjątkiem największego.

Następnie należy ustawić limit dolny, czyli śrubę ograniczającą przerzucenie łańcucha poza zębatki w stronę szprych. Zacznij od dokręcenia śruby w taki sposób, abyś nie był w stanie przerzucić biegu na najmniejszy. Następnie powoli luzuj limit dolny, póki łańcuch nie przeskoczy na największą zębatkę. Dzięki temu łańcuch nigdy nie spadnie dalej w stronę koła.

Czasami ustawienie przerzutki tylnej można poprawić, wykonując jedną z kilku prostych czynności zamiast kompleksowej regulacji. Tak jest prościej, szybciej, a ryzyko tego, że coś pójdzie nie tak, spada praktycznie do zera. Jak dobrać działania do symptomów?

• Łańcuch spada między kasetę a szprychy - spróbuj dokręcić śrubkę L przy położeniu łańcucha na największej zębatce.
• Łańcuch spada między kasetę a trójkąt - na początek dokręć śrubkę H.
• Przerzutka ociera się o zębatki - problem wyeliminujesz za pomocą śruby baryłkowej przerzutki tylnej (tzw. baryłki).
• Łańcuch obija się o ramę roweru - sprawdź odległość wózka od zębatki, ustaw łańcuch na dużej tarczy z przodu i najmniejszej tarczy z tyłu, dokręć śrubę B.
• Łańcuch słabo zrzuca łańcuch na mniejsze zębatki - poluzuj linkę przedniej przerzutki luzując śrubę baryłkową.
• Łańcuch spada na mufę suportu lub poza największy blat - poluzuj obejmę i ustaw przednią przerzutkę tak, aby wózek znajdował się minimalnie nad zębami blatu.
• Przerzutka przednia znajduje się zbyt blisko lub za daleko kasety - wyreguluj jej położenie za pomocą śrubki B.

Jak wyregulować przednią przerzutkę?

Jak ustawić przednie przerzutki w rowerze? Regulacja przedniej przerzutki wygląda podobnie, jak w przypadku przerzutki tylnej. Tak samo, jak w przypadku przerzutki tylnej, przednią przerzutkę wyregulujesz śrubami limitującymi, a następnie napięciem linki. Przerzutki przednie mogą się nieznacznie różnić budową, szczególnie w zakresie mocowania do ramy, ale nie wpływa to na proces ich regulacji.

Rozpocznij od sprawdzenia, czy prowadnica łańcucha jest odpowiednio ustawiona. Ważne są dwie kwestie - jej wysokość oraz ustawienie równoległe do zębatek. Śrubą L kręć tak, aby prowadnica znalazła się pośrodku tarczy.

Wysokość prowadnicy ustalisz, patrząc z boku na przerzutkę - dolna granica prowadnicy powinna być 2-3 milimetry nad największym kołem zębatym. Jeżeli znajdzie się wyżej, może wystąpić ryzyko zrzucenia łańcucha poza zębatki. Jeżeli zbyt nisko - prowadnica może zahaczać o koło zębate.

Teraz spójrz na przednią przerzutkę z góry. Jeżeli prowadnica nie jest ustawiona równolegle, konieczna jest poprawka, powinna znajdować się na jednej osi z zębatkami korby. Obie korekty wykonasz zazwyczaj przez modyfikację ustawienia obejmy na ramie roweru. W niektórych modelach przerzutek występują dodatkowe śruby odpowiedzialne za zmianę tych parametrów, jednak wiedząc, czego szukasz, łatwiej będzie Ci znaleźć rozwiązanie problemu.

Krok po kroku — regulacja przerzutki przedniej

Regulacja przerzutki przedniej zaczyna się od ustawienia śrub H i L odpowiedzialnych za skrajne pozycje prowadnicy. Przerzuć tylną przerzutkę na najniższy bieg (największe koło zębate) i przednią na najmniejsze koło (najniższy bieg). Poluzuj śrubę mocującą linkę tak, aby jej napięcie nie wpływało na ograniczenie ruchu przerzutki. Wkręć śrubę baryłkową przerzutki do końca, a następnie odkręć ją o jeden pełny obrót lub dwa.

Następnie kręcąc śrubką oznaczoną literą L dostosuj pozycję prowadnicy. Jeżeli śruba nie jest oznaczona, pokręć jedną i drugą - jedna z nich wywoła ruch przerzutki. Ustaw limit w taki sposób, aby od strony roweru występowała jak najmniejsza przerwa między prowadnicą a łańcuchem. Upewnij się, że przednia przerzutka jest dobrze zamocowana, optymalne położenie prowadnicy to od 1 do 3 mm od mechanizmu korbowego równolegle do blatu. Istotne jest jednak, aby w czasie kręcenia pedałami nie występował między nimi kontakt. Najprostszym sposobem, aby to sprawdzić, będzie zwrócenie uwagi na wydawany przez łańcuch dźwięk.

Teraz ustaw poprzednie napięcie linki (obracając naciągaczem, warto zapamiętać liczbę obrotów, które wykonujesz). Naciągnij linkę przerzutki i sprawdź, czy łańcuch szybko i sprawnie przeskakuje na najniższy bieg. Jeżeli ten kierunek zmiany biegu nie jest satysfakcjonująco szybki, zmodyfikuj go za pomocą śruby L, przesuń prowadnicę przerzutki nieznacznie w stronę ramy roweru. Pamiętaj jednak, że zbyt dalekie przesunięcie może spowodować ryzyko spadania łańcucha z przerzutki.

Czas na ustawienie przerzutki na najwyższym biegu. Przerzuć tylną przerzutkę na najmniejszą koronkę kasety, a przednią na największej koronce. Przyjrzyj się z góry pozycji prowadnicy i za pomocą manetki spróbuj przesunąć prowadnicę poza największe koło zębate. Jeżeli powstała przerwa od łańcucha jest większa niż 1 milimetr, ogranicz limit ruchu prowadnicy za pomocą śruby H.

Ostatnim elementem jest ustawienie poprawnego napięcia linki zmiany biegów. Za pomocą napinacza przy kierownicy naciągnij linkę tak, aby na najwyższym biegu próba przesunięcia prowadnicy wywoływała jej ruch. Oznacza to, że przerzutka opiera się na lince, a nie na śrubie limitującej. Kolejno obracaj napinaczem linki w przeciwnym kierunku, do momentu, aż próba przerzucenia biegu na manetce na wyższy niż maksymalny nie będzie wywoływała ruchu prowadnicy.

W tym momencie przerzutka przednia jest poprawnie napięta. Gotowe!

Przeczytaj również: Czym smarować łańcuch rowerowy i jak to zrobić? Poradnik

Najczęściej popełniane błędy przy regulacji przerzutek w rowerze

Regulacja przerzutek, jak widać, jest dosyć skomplikowana i trochę wprawy, aby jej efekty były zadowalające. Czasem błędy są nieuniknione.

Błędami, które najłatwiej popełnić podczas regulacji przerzutek rowerowych to przede wszystkim ustawianie limitów śrub na napiętych linkach przerzutek. Sprawia to, że nie jesteśmy w stanie określić, czy przerzutka opiera się o śruby limitujące, czy o napiętą linkę przerzutki. Takie ustawienie może spowodować, że zostanie ona rozciągnięta i konieczna będzie jej wymiana.

Drugą kwestią jest szukanie poprawnego ustawienia po wrzuceniu skrajnych przełożeń po przeciwnych stronach. Takie ustawienie niszczy łańcuch. Zwróć uwagę, że mając 3 koła zębate z przodu i 8 kół w tylnej kasecie, to każdy przedni bieg obsługuje 3-4 odpowiednie biegi z tyłu. Dzięki temu łańcuch nie jest nadmiernie wygięty, działa poprawnie oraz zużywa się wolniej. Dlatego ustawiaj limity, mając wyprostowany łańcuch, czyli: najwyższy bieg z tyłu i najwyższy bieg z przodu lub niski bieg z przodu i niski bieg z tyłu. Tak też przerzutki będą działały w czasie jazdy. Do więcej, duży przekos utrudnia całą regulację, ponieważ łańcuch nie będzie pracował swobodnie.

Regulacja przerzutek może znacznie podnieść komfort jazdy, szczególnie jeśli nigdy przedtem Twój rower takiego serwisu nie przeszedł. Musisz być też świadomy, że po pewnym dystansie łańcuch i zębatki ulegają zużyciu i żadna regulacja przerzutki nie przyniesie efektu - wymagana będzie po prostu wymiana osprzętu.

Zanim zaczniesz regulować przerzutki w rowerze, oceń, czy nie są one mocno zabrudzone. Jeśli pomiędzy ogniwa łańcucha lub do środka kasety znajduje się piach, lub zaschnięte błoto zacznij od ich dokładnego oczyszczenia. To samo dotyczy pancerzy. Dopiero następnym krokiem powinna być regulacja.

W takiej sytuacji zapraszamy do naszego sklepu, w którym znajdziesz części i akcesoria renomowanych marek do każdego modelu. Dzięki nim Twój rower wróci do pełnej funkcjonalności, a Ty poczujesz nową radość z jazdy.

Pamiętaj, że regulacja przedniej przerzutki szosowej może wyglądać nieco inaczej, niż w gravelu lub MTB, ponieważ producenci wykorzystują nieco inne grupy. Upewnij się, że posiadasz wszystkie niezbędne narzędzia zanim zabierzesz się do pracy. Nigdy nie wkładaj dużo siły w dokręcanie śubek. Elementy przerzutek to delikatnie komponenty, które wystarczy przykręcać niekiedy o pół obrotu. Ustawienie przerzutek Shimano i SRAM może wyglądać nieco inaczej.

Trymowanie przerzutki - co to takiego?

W szosówkach niekiedy stosuje się trymowanie roweru. Polega on na wykorzystaniu dodatkowego kliku w manetce, polegający na delikatną zmianę położenia wózka. Poprzez precyzyjną regulację unika się tarcia łańcucha o wózek przerzutki, co może występować zwłaszcza przy skrajnych przełożeniach. Chodzi o to, abyś wyczuł „półbieg", choć może to wymagać regulacji manetki przerzutki.

Regulacja przerzutek elektronicznych

W nowych przerzutkach elektronicznych trymowanie wymaga najczęściej skorzystania z aplikacji (Shimano E-Tube) albo odpowiedniej obsługi manetek. W Shimano Di2 regulację aktywuje się przez dwukrotnie naciśnięcie przycisku funkcji przerzutce. W ten sposób wchodzisz w tryb regulacji. Następnie naciskaj przełączniki zmiany biegów tak, aby optymalnie ustawić przerzutkę i wyjdź z trybu regulacji. Jest to znacznie prostsze rozwiązanie, niż regulacja manualna.

Regulacja przerzutek w gravelu - prostota i wygoda jednego blatu

Dla mniej technicznych użytkowników mamy dobrą wiadomość. Większość graveli wykorzystuje tylko jedną przerzutkę (jeden blat z przodu). Taki mechanizm nie wymaga regulacji, co jest dużą wygodą. Jeden blat ułatwia zmianę biegów, taki układ jest łatwy do konserwacji, a także waży mniej.

Serwis rowerowy - regulacja przerzutek i nie tylko - sprawdź Sprint-rowery.pl

Mamy nadzieję, że z naszą pomocą wiesz już, jak prawidłowo ustawić przerzutki w rowerze. Zachęcamy do zapoznania się z ofertą rowerów w sklepie Sprint-rowery.pl. Znajdziesz u nas modele szosowe, MTB, gravele i wiele innych. Każdy rower, który u nas kupujesz, jest regulowany przez profesjonalnych serwisantów. Możesz też skorzystać z usług naszych serwisów działających pod patronatem Shimano Service Center. Masz pewność, że Twój jednoślad pozostaje w dobrych rękach!