Stery w rowerze – jak zamontować?

Stery w rowerze to niepozorny, ale niezwykle istotny komponent. Jednak podobnie jak wszystkie inne części, od czasu do czasu może wymagać serwisu. Z artykułu dowiesz się wszystkiego, co niezbędne o sterach rowerowych.

Spis treści:

1. Stery w rowerze – czym są?
2. Rodzaje sterów rowerowych
3. Problemy ze sterami – jak rozpoznać?
4. Montaż sterów w rowerze – potrzebne narzędzia
5. Jak zamontować stery w rowerze – krok po kroku
6. Sprawdzanie i regulacja sterów w rowerze
7. Utrzymanie sterów w dobrym stanie

Stery w rowerze – czym są?

Stery w rowerze, jak sama ich nazwa wskazuje, umożliwiają sterowanie jednośladem. Często myli się je z kierownicą, bo również nadają kierunek jazdy. W rzeczywistości jest to jednak mały komponent, który łączy kierownicę z ramą i widelcem. Obrót koła i kierownicy jest zaś możliwy dzięki łożyskom, bo to one umożliwiają płynną zmianę kierunku. 

Kilka słów należy się łożyskom w sterach, ponieważ pełnią one kluczową rolę. Producenci stosują zarówno łożyska maszynowe, jak i kulkowe. Czym różnią się od siebie? Pierwsze cechują się bardzo wysoką szczelnością, a co za tym idzie  wyższą odpornością na niekorzystne warunki atmosferyczne. Są też stosunkowo łatwe w serwisowaniu. Wersje kulkowe, a więc tradycyjne, kosztują mniej, a mimo to ich dobra konserwacja zapewni działanie przez długi czas.

Brzmi jak wiedza tylko dla najbardziej wtajemniczonych użytkowników jednośladów? Nic bardziej mylnego. Choć z początku temat sterów rowerowych może wydawać się nieco skomplikowany, w rzeczywistości, podobnie jak z wieloma innymi czynnościami serwisowymi, poradzisz sobie na własną rękę. 

Rodzaje sterów rowerowych

Na przestrzeni lat stery przeszły sporą metamorfozę, choć oczywiście nie zmieniło się ich przeznaczenie. Nowe rodzaje rowerów, a także potrzeba przystosowania ich do jazdy w różnych warunkach wymusiła na producentach rozwój sterów.

Klasyczne stery rowerowe

Obecnie spotykane są bardzo rzadko. Da się je zamontować jedynie do ramy na nagwintowaną rurę sterową. Dopiero na niej montuje się nakrętkę kontrującą. Za to łożyska wystają ponad ramę w specjalnych miskach, a wszystko przytwierdzone jest śrubą, która niweluje luzy. Choć sama definicja może brzmieć skomplikowanie, w rzeczywistości jest to jeden z prostszych konstrukcyjnie sterów.

Stery ahead

Główną różnicą między wariantem wymienionym wyżej a ahead, jest brak gwintów. Łożyska znajdują się w ramie, a luzy usuwa się dzięki tzw. gwiazdce, czyli elementowi, który wciska się do rury sterowej, a następnie za pomocą śruby, dokręca. Przewagą sterów ahead nad klasycznymi jest ich wyższa trwałość oraz łatwiejsza regulacja.

Stery zewnętrzne, zintegrowane lub półzintegrowane

Podobnie jak wersja ahead, zaliczają się do tych bezgwintowych. A czym różnią się od siebie te trzy warianty? 

• Stery zewnętrzne – to miski z łożyskami mieszczącymi się poza główką ramy, a więc na zewnątrz i stąd wzięła się ich nazwa.
• Stery zintegrowane – nie mają typowych misek i mogą być montowane jedynie w ramach, które są do tego przystosowane; w przeciwieństwie do wariantu zewnętrznego, ten mieści się całkowicie wewnątrz ramy.
• Stery półzintegrowane – rozwiązanie pomiędzy sterami zewnętrznymi a zintegrowanymi, ponieważ mają miski, ale montowane są prawie w całości w ramie.

Stery tapered

Ostatnim rodzajem są stery tapered lub z taperowaną główką ramy (nazewnictwa można używać zamiennie). Wyróżniają się tym, że mają łożyska różnej wielkości – szersze w dolnej części, a węższe w górnej. Zabieg ten ma na celu zwiększenie sztywności główki ramy i stosowany jest najczęściej w rowerach szosowych.

Przeczytaj również: Jak dbać o rower? 10 wskazówek od Sprint-Rowery

Problemy ze sterami – jak rozpoznać?

Jak rozpoznać, że to właśnie ze sterami dzieje się coś niedobrego? Jeśli czujesz, że kierownica jest luźna, a przez to, w ekstremalnych przypadkach, masz trudności z utrzymaniem linii prostej podczas jazdy, to znak, że prawdopodobnie stery wymagają dokręcenia. W przypadku gdy się zluzują, wystarczy tylko dociągnąć śrubę do momentu usunięcia luzu. 

Może być też odwrotnie – kierownicą skręca się ciężko, ponieważ czujesz wyraźny opór podczas próby zmiany kierunku. Problemem mogą być zużyte łożyska albo uszkodzenia mechaniczne, które zmuszają do wymiany części.

Awaria sterów objawia się również trzaskami lub skrzypieniem podczas skręcania. Czasami dziwne dźwięki mogą pojawiać się też od jazdy po nierównościach – choć  zwykle pochodzą od amortyzatora, to nie można wykluczyć też omawianego komponentu, dlatego warto sprawdzić, czy nie wymaga on serwisu. 

Nim przejdziesz do demontażu, dobrze jest też sprawdzić, czy już na pierwszy rzut oka stery nie są pęknięte lub wykrzywione. Jeśli zauważysz uszkodzenia, tym bardziej nie ma co czekać na wymianę. Takiego problemu nie wolno bowiem ignorować – jest to sprawa Twojego bezpieczeństwa.  

Montaż sterów w rowerze – potrzebne narzędzia 

Stery nie gryzą, a świadczy o tym, chociażby fakt, że do czynności serwisowych potrzebne będą Ci narzędzia, które zwykle znajdziesz w domu. Przydadzą się klucze imbusowe, młotek oraz wybijak do sterów (lub kołek, jeśli nie masz specjalnego wybijaka). 

Natomiast jeśli nie dysponujesz tymi narzędziami lub nie czujesz się pewnie przed wymianą, możesz udać się do serwisu rowerowego, który wykona pracę za Ciebie. Warto się nad tym zastanowić, ponieważ podczas wybijania łatwo jest coś uszkodzić. 

Poznaj polecane przez nas akcesoria, które przydadzą Ci się podczas prac konserwacyjnych i serwisowych przy Twoim jednośladzie.

Klucz Topeak Mini 9 Pro Black

Kompaktowy i wielofunkcyjny zestaw, przydatny nie tylko w trakcie domowego serwisu, ale także w trasie, kiedy trafisz na usterkę. Zawiera 9 wysokiej jakości kluczy i składaną łyżkę do opon,  dzięki temu żadna awaria nie będzie Ci straszna.

Smar litowy Weldtite TF2 All Purpose Lithium Grease Tube 40g

Specjalny smar litowy, który ułatwi Ci utrzymanie w dobrym stanie sterów, suportu, piast czy pedałów. Jego główną zaletą jest uniwersalność, a ponadto zmniejszy tarcie elementów i zahamuje korozję. 

Jak zamontować stery w rowerze – krok po kroku

Jeśli jednak należysz do osób, które lubią majsterkować, spieszymy z podpowiedzią, jak zamontować stery w jednośladzie. Zacznij od demontażu i zmierzenia założonych sterów. Mają one różne rozmiary i od tego zależy, jaki konkretnie model musisz założyć do swojego roweru.

Jak zmierzyć stery?

Nie obejdzie się bez rozpoznania, jaki rodzaj komponentu zamontowany jest w Twoim rowerze. Znasz już wersje, które stosują producenci, a więc łatwiej będzie Ci to stwierdzić. Przydatna jest tutaj standaryzacja SHIS, gdzie EC to stery zewnętrzne, ZS – półzintegrowane, a IS – zintegrowane.

Teraz czas wziąć suwmiarkę, dzięki której sprawdzisz wymiary, jeśli nie jesteś w stanie zweryfikować ich inaczej. Potrzebujesz czterech wartości, które będą potrzebne do uzyskania pełnej specyfikacji w systemie SHIS: 

• wewnętrzna średnica górnej części miski, 
• zewnętrzna średnica górnej części rury sterowej, 
• wewnętrzna średnica dolnej części miski,
• wnętrzna średnica dolnej części rury sterowej. 

Teraz wszystkie zebrane informacje podłóż do wzoru: 

AABB/CC

• AA – rodzaj sterów, 
• BB – średnica miski, 
• CC – średnica rury sterowej. 

Wartości liczbowe podaje się tutaj w milimetrach. Przykładowo może to być ZS44/28,6 w dolnej części i ZS44/31 w górnej.

By nieco ułatwić Ci rozpoznanie sterów w rowerze, spójrz na model ACO-HS24. Są to zintegrowane stery Ahead o rozmiarze 1-1/8. W specyfikacji produktu znajdziesz wszystkie niezbędne wartości, dzięki którym sprawdzisz, czy jest to model, który pasuje do Twojego roweru.

Jak zdemontować i zamontować stery?

Kiedy jesteś już w stanie określić rozmiar sterów, można przejść do głównej części zabawy – demontażu i montażu. Jak zdjąć ten komponent? Najprawdopodobniej nie obejdzie się bez zdjęcia koła, a więc od tego możesz zacząć. Następnie wykręć mostek za pomocą trzymających go śrub oraz wyjmij podkładki. Warto poprosić kogoś, by przytrzymał widelec, ponieważ w tym momencie nie ma się o co oprzeć. Następnie trzeba wyjąć łożyska i tutaj przyda się wspomniany wcześniej wybijak. Wyciągnij dwie miski – górną i dolną. 

Po wykonaniu tych kroków części są zdemontowane. Jeśli zastanawiasz się, jak założyć stery w rowerze – montaż to nic innego, jak zastosowanie odwrotnej kolejności. Już w trakcie zdejmowania np. mostka warto poszczególne elementy odkładać sobie w odpowiednim porządku, by później nie pomylić, jak mają być założone. Do osadzania misek może przydać Ci się specjalna praska ułatwiająca montaż sterów w rowerze.

Zobacz także: Jak zmieniać biegi w rowerze? Przychodzimy z pomocą!

Sprawdzanie i regulacja sterów w rowerze

Kiedy nowe stery są już na miejscu, pozostaje sprawdzić, czy są odpowiednio wyregulowane. Nie ma uniwersalnej zasady, jak mocno powinny być skręcone. Natomiast pewne jest to, że z jednej strony nie może być luzów, zaś z drugiej – dokręcenie musi umożliwiać swobodną pracę sterów. 

Pomocny będzie tutaj klucz dynamometryczny, który umożliwi przykręcenie wszystkich śrub według wartości (w niutonometrach (Nm)) podanych przez producenta komponentów. 

Utrzymanie sterów w dobrym stanie

By utrzymać tę ważną część roweru w dobrej kondycji, konieczna jest regulacja sterów w rowerze. Od czasu do czasu sprawdzaj, czy nie mają zbyt dużo luzu, a jeśli zaczynają działać coraz ciężej lub dochodzą z nich podejrzane dźwięki – nie zwlekaj z serwisem. Zwracaj też uwagę, czy nie mają widocznych uszkodzeń. 

W utrzymaniu roweru w dobrej kondycji pomoże Ci nasz serwis rowerowy, a jeśli preferujesz majsterkowanie na własną rękę, sprawdź ofertę sklepu Sprint-Rowery, gdzie znajdziesz wszystkie niezbędne części i akcesoria.