Zaplatanie koła rowerowego – co musisz wiedzieć

Jak zaplatać koło rowerowe? Pewnie zadajesz sobie to pytanie i trafiasz właśnie do tego artykułu. A w nim wyjaśnimy, na czym polega ten zabieg, by umożliwić Ci wykonanie tego zadania na własną rękę. Do dzieła!

Spis treści:

1. Dlaczego warto zaplatać koła rowerowe samodzielnie?
2. Wybór odpowiedniego rodzaju szprychy i obręczy
3. A może gotowe koło?
4. Narzędzia i akcesora potrzebne do zaplatania koła
5. Podstawowe techniki zaplatania koła
6. Zakończenie

Dlaczego warto zaplatać koła rowerowe samodzielnie?

Serwisowanie roweru, podobnie jak wiele innych technicznych czynności, składa się z prostszych oraz trudniejszych zadań. I to raczej do tej drugiej grupy trzeba zaliczyć zaplatanie koła rowerowego. Choć może „trudne” to niekoniecznie trafne określenie, bo lepiej sprawdzi się tutaj „czasochłonne”, przy którym trzeba wykazać się cierpliwością i precyzją.

I chociaż prościej jest oddać koło do serwisu, by tam profesjonaliści zajęli się zaplataniem, to jednak warto wykonać tę czynność samemu. Dlaczego? Samodzielne zaplatanie to przede wszystkim oszczędność. Nie każdy może sobie pozwolić na dodatkowe wydatki, a szczególnie gdy pewne rzeczy da się załatwić na własną rękę. Ponadto, zabierając się za to samemu, masz pełną kontrolę nad komponentami, które dobierzesz.

Wiele osób lubi też rozwijać dodatkowe umiejętności, a z pewnością czymś takim jest zaplatanie koła w rowerze. To już coś o wiele bardziej wymagającego niż nasmarowanie łańcucha. Zdobywanie nowych umiejętności to jedna z najlepszych dróg do osiągnięcia satysfakcji. W końcu mało co potrafi cieszyć tak, jak wykonanie trudnego zadania bez niczyjej pomocy!

Zaplatanie koła w rowerze ma to do siebie, że początkowo może wywołać mały zawrót głowy. Szprychy ułożone są w „dziwny” sposób i nie każdy jest w stanie łatwo zauważyć, jaki jest określony wzór, którym trzeba się kierować przy zaplataniu. A jest ich kilka. W dalszej części tekstu wyjaśnimy Ci, jak zaplatać koło rowerowe krok po kroku. Zdobędziesz też mnóstwo przydatnych informacji, które przydadzą Ci się w tym zadaniu.

Sprawdź także: Jak dobrać ciśnienie w oponach rowerowych?

Wybór odpowiedniego rodzaju szprychy i obręczy

Zakładamy, że chcesz podjąć się wyzwania i zabrać za zaplatanie koła rowerowego na własną rękę. Jest kilka niuansów, które musisz znać, by dobrać odpowiednie komponenty.

Przede wszystkim trzeba zwrócić uwagę na szprychy, a właściwie ich długość. Rozmiary są różne i zależne głównie od średnicy obręczy, sposobu zaplotu oraz liczby szprych (najczęściej jest ich 36, ale spotyka się też koła z 32 szprychami). Nie mniej ważny jest też rodzaj hamulca. 

Najprostszym i jednocześnie najlepszym sposobem na sprawdzenie, jakiej długości szprychy będą Ci potrzebne są kalkulatory online. Takie narzędzia dokładnie wyjaśniają, co musisz zmierzyć. Po wpisaniu wszystkich wymaganych wartości otrzymasz wynik. 

Koło składa się z trzech głównych elementów (jeśli nie liczyć opony): piasty, obręczy oraz szprych. Znajdziesz różne rodzaje tych komponentów, a podstawową zasadą, jaką najlepiej się kierować, jest dobieranie ich do siebie jakościowo. Jeśli masz obręcz ze stali nierdzewnej, dobierz do niej również szprychy z tego samego tworzywa. Mieszanie bardziej jakościowych elementów z tańszymi nie ma sensu. Zresztą najlepszym typem szprych są właśnie te z „nierdzewki”. 

W miarę możliwości nie warto też stawiać na najtańsze elementy. Ich trwałość może być niska, a ponadto niełatwo będzie je ze sobą spasować. Odradzamy też kupowanie używanych szprych – dla bezpieczeństwa nie powinno się ich montować kolejny raz. Zresztą często jest to nawet niemożliwe. 

Wysokiej jakości części rowerowe znajdziesz w ofercie sklepu Sprint-Rowery. Sprawdź kilka polecanych elementów koła rowerowego.

Obręcz Bontrager Kovee Comp 25 TLR 29" MTB Rim

Jeśli jesteś wymagającym rowerzystą i pokonujesz trudne, górskie trasy, obręcz Bontrager Kovee Comp to idealne rozwiązanie. Wykonana jest z aluminium, co gwarantuje jej trwałość i lekkość. Ponadto łatwo zaadaptujesz ją do systemu bezdętkowego, a to przecież rozwiązanie, które szczególnie cenią sobie rowerzyści górscy.

Obręcz Accent Airplane 29"

Accent Airplane zapewni Ci szybkość i zwinność na trasie. Skonstruowana jest bardzo solidnie, a do tego wyróżnia się atrakcyjnym designem. Dzięki temu nie tylko polepszysz osiągi, ale dodasz rowerowi blasku, który będzie przyciągał wzrok innych miłośników jednośladów. 

Piasta tylna DT Swiss 240 12x148mm IS 6

Poszukiwanie niezawodnej piasty możesz uznać za zakończone. DT Swiss 240 to komponent, który świetnie sprawdzi się zarówno do ekstremalnych zjadów, jak i długich, wyboistych szlaków. 6-bolcowy system mocowania sprawi, że moc jest maksymalnie przenoszona na koło.

Piasta przednia DT Swiss 350 15x100mm IS 6

Doskonałej jakości komponentem jest również piasta przednia DT Swiss 350. Została zaprojektowana z myślą o prawdziwych pasjonatach rowerów, którzy uwielbiają pokonywać trudne trasy. Trwałe materiały i przemyślana konstrukcja sprawią, że element ten będzie służył Ci przez tysiące kilometrów.

A może gotowe koło?

Możesz również przejść drogą na skróty i kupić gotowe koła (choć trafiasz tu, by samemu zapleść koło, prawda?). Wybór produktów jest bardzo duży, a dzięki temu łatwiej dobierzesz koło do typu swojego roweru oraz własnych preferencji. Poznaj polecane modele.

Koło przednie Saks stożek tarcza

Koło przednie Saks sprawdzi się rowerzystom, którzy potrzebują niezawodnego sprzętu. Przeznaczone jest do rowerów z hamulcami tarczowymi, a dzięki zastosowaniu obręczy Stars Alu, wyróżnia się niską wagą i wysoką wytrzymałością.

Koło tylne Saks stożek 3 Nexus

Sercem tylnego koła Saks jest piasta Shimano NEXUS 3, a więc komponent, który znacząco wpływa na komfort jazdy w zmiennych warunkach. Obręcz jest wykonana z wysokiej jakości aluminium, co pozytywnie wpływa na trwałość i lekkość koła.

Przeczytaj również: Centrowanie koła w rowerze – wszystko, co musisz wiedzieć!

Narzędzia i akcesora potrzebne do zaplatania koła

Jeśli masz już niezbędne komponenty do złożenia koła, pora przygotować stanowisko i zaopatrzyć je w potrzebne narzędzia i akcesoria. Potrzebne będą Ci:

• klucz do nypli,
• klucz płaski,
• nyple,
• szczypce, którymi utniesz stare szprychy (jeśli nie da się ich zdemontować w inny sposób).

Oprócz tego na stanowisku zapewnij sobie dużo wolnej przestrzeni tak, by wygodnie obracać kołem. Zaplatanie koła da się wykonać w kilkanaście minut, ale jednym z istotnych warunków jest właśnie dobrze przygotowane stanowisko.

Podstawowe techniki zaplatania koła

Zaplatanie kół rowerowych w pewnym sensie może być… sztuką. Nie dość, że nie ma jednej sztywnej techniki, to oprócz tego niektórzy rowerzyści puszczają wodzę fantazji i zaplatają tak, by wzór przypominał np. kwiatek czy śnieżynkę. Oczywiście trzeba pamiętać, że większość artystycznych zaplotów nie będzie praktyczna, a tym samym nie nada się do bezpiecznej jazdy. 

Najczęściej spotyka się zaplatanie na dwa, trzy lub cztery krzyże, a także zaplatanie radialne. Zacznijmy od ostatniego, które jest najprostsze. Zaplatanie na słoneczko (bo i taką nazwę nosi radialne), to promieniście rozchodzące się (od piasty do obręczy) i nie krzyżujące ze sobą szprychy. Jest to najprostszy wariant, a najczęściej można spotkać go przy rowerach torowych.

A o co chodzi z zaplataniem na krzyże? Wizualnie polega to na tym, ile razy dana szprycha krzyżuje się z innymi. W praktyce ma to jednak wpływ na wytrzymałość na centrowanie koła. Im więcej krzyży, tym większa wytrzymałość na boki, a mniejsza w płaszczyźnie góra-dół. Zaś mniejsza liczba krzyży sprawia, że jest odwrotnie: gorzej na boki, lepiej góra-dół.

Najbardziej popularnym zaplotem jest ten na trzy krzyże i to właśnie nad nim pochylimy w dalszej części artykułu.

Zaplatanie koła na trzy krzyże

Zadbaj o to, by wszystkie niezbędne narzędzia i akcesoria mieć pod ręką. W miarę możliwości pozostaw na widoku drugie koło, które może ułatwić Ci zaplatanie, robiąc za wzór. Usuwanie szprych to proste zadanie – ucinasz je przy obręczy i wyciągasz z piasty. Ale już odwrotna czynność wymaga wiedzy.

• Pierwsza część to wkładanie szprych od zewnętrznej strony (główka szprychy znajduje się po zewnętrznej stronie piasty). Zaplatanie rozpocznij od pierwszego otworu z prawej strony od wentyla. Przełóż szprychę przez jedną z dziurek w piaście i wsadź konkretnie do wskazanej w obręczy. Załóż nypel, tak by nie spadł, ale nie dokręcaj go do końca.
• Czas na kolejny krok. W piaście, na prawo od zamontowanej już szprychy, pozostaw jedną dziurkę wolną i dopiero do kolejnej włóż szprychę. Zaś na obręczy, również przesuwając się w prawo, pozostaw trzy otwory wolne i dopiero do czwartego włóż szprychę. Zaplatanie kontynuuj do momentu aż wrócisz do punktu wyjściowego.
• Teraz pora, by obrócić koło i zaplatać od wewnętrznej strony. Znajdź pierwszą szprychę, a kolejną zamontuj po prawej stronie od niej. Pozostałe 8 szprych zamontuj tak samo, jak wcześniej – co drugi otwór w piaście i co czwarty w obręczy. Drugi etap i tym samym połowa roboty za Tobą.
• W kolejnym kroku musisz zamontować szprychy na drugim kołnierzu piasty. Znów obróć koło i przeciągnij szprychę od zewnętrznej strony piasty do obręczy koła (możesz wybrać dowolny otwór). Na tym etapie szprychy muszą się już krzyżować. „Nową” szprychę przeciągnij dwa razy nad i jeden raz pod szprychą w kierunku przeciwnym. W ten sposób uzyskasz trzy krzyże. W tym momencie na kole masz zamontowane 27 szprych.
• Pozostało ich jeszcze 9 do zaplecenia. A więc z drugą stroną musisz postąpić podobnie, jak w drugim etapie. Nie bój się lekko wyginać szprych, jeśli zajdzie taka potrzeba, ale rób to też na tyle delikatnie, by ich nie uszkodzić. Ostatni krok wymaga czasem użycia siły, co wiąże się ze wspomnianym przekładaniem szprych.
• Zadanie jest już prawie gotowe. Wszystkie szprychy są już na miejscu, ale musisz jeszcze dokręcić nyple tak, by zasłoniły gwinty. W tym celu użyj specjalnego klucza do nypli. Dokręcaj je równomiernie, po kolei aż szprychy będą lekko napięte. 
• Ostatnim krokiem, by koło nadawało się do jazdy, jest wycentrowanie. Jak to zrobić, dowiesz się z naszego poradnika! 

Zakończenie

Zaplatanie koła rowerowego to nie czarna magia, choć przed zapoznaniem się z naszym poradnikiem mogłoby się tak wydawać. Jak widzisz, jest to zadanie, z którym poradzisz sobie w domu przy użyciu podstawowych narzędzi. Sprawdź ofertę sklepu Sprint-Rowery, gdzie znajdziesz nie tylko przydatne akcesoria, ale również wysokiej klasy rowery.