Rowery przełajowe

Rowery przełajowe – co to jest?

Patrząc z daleka na rower przełajowy, można nabrać wątpliwości – wygląda jak zwyczajny rower szosowy. Po dokładniejszych oględzinach pierwsze co rzuca się w oczy to opony – nie są to opony z gładkim bieżnikiem przeznaczonym na szosę, tylko wąskie opony terenowe. No dobrze, ale rower szosowy z oponami terenowymi to znana już konstrukcja – rower gravel. Dlaczego w takim razie powstała osobna kategoria? W tym wypadku różnice są naprawdę minimalne i tkwią w szczegółach, które większość osób przeoczy i nie można im mieć tego za złe. Różnice te wynikają z unikalnego przeznaczenia tego typu rowerów. Kolarstwo przełajowe mianowicie to nie tylko nazwa określająca jazdę po trochę trudniejszym terenie, a bardzo specyficzny sport.

Cyclocloss, czyli o przeznaczeniu przełajówek słów kilka

Popularny w Belgii, Holandii i Francji cyclocross, czyli właśnie kolarstwo przełajowe, to widowiskowe połączenie kolarstwa szosowego i jazdy terenowej. Trasy są szybkie i bardzo kręte, a zakręty wyjątkowo wymagające. W przeciwieństwie do sportów MTB nie walczysz z nierównościami terenu, nie zjeżdżasz z gór, więc nie uświadczysz tutaj amortyzatorów. Walczysz za to z ostrymi zakrętami, błotem, a gdy nie jesteś w stanie danego fragmentu przejechać – zeskakujesz z roweru, bierzesz go na ramię i przebiegasz trudny odcinek. Wyścigi przełajowe to mniej więcej godzinne zawody na bardzo wymagającym terenie. Po tym czasie człowiek poznaje prawdziwe znaczenie słowa zmęczenie. I właśnie do tego rodzaju wyjątkowego sportu zostały stworzone rowery przełajowe.

Rower przełajowy a rower gravelowy – różnice

Żeby wyjaśnić czym konkretnie są tego typu rowery, postawimy je w porównaniu do trzech najbliższych im modeli: MTB, rowerów szosowych, a przede wszystkim rowerów gravel. Nastawienie na prędkość jest wyraźnie widoczne – pozycja na rowerze, rama i widelec, koła wielkości 28 cali, hamulce tarczowe, kierownica typu baranek – wszystko to jest bardzo podobne do roweru szosowego. Jednak walka z terenem w tym sporcie różni się od MTB – tutaj nie korzenie i nierówności są główną tematyką sportu, a prędkość. Trasy są zdecydowanie bardziej płaskie i równe, dlatego w rowerach nie znajdziesz amortyzatorów. Szerokie opony ustępują znacznie rowerom MTB czy nawet gravel – maksymalna dopuszczalna na zawodach szerokość opon to 33 milimetry. Mamy więc rower wyglądający na szosowy, do szybkiej jazdy po ścieżkach poza szosą – to praktycznie definicja roweru gravelowego. I tu jednak są różnice. Rower gravelowy ma zapewnić komfortową jazdę w terenie, a rowery przełajowe – tylko i wyłącznie szybką. Stąd inna geometria ramy – siedzisz trochę bardziej nad kierownicą, górna rama jest trochę krótsza i prawie zupełnie pozioma, dzięki czemu rower jest dużo bardziej zwrotny. Dodatkowo często jest spłaszczona, aby wygodniej było pokonywać odcinki z rowerem na ramieniu. Główka ramy, czyli odcinek ramy pod kierownicą, jest w rowerze przełajowym praktycznie o połowę krótsza niż w gravelu. To sprawia, że Twoje ciało jest w dużo bardziej aerodynamicznej pozycji, nie stawia tak dużego oporu wiatrowi. Koła z szerszymi oponami pozwalają na gravelu komfortowo jechać w terenie, jednak komfort nie jest tym, co charakteryzuje przełaj. Rower do tego sportu powinien zapewnić przede wszystkim szybkość, więc koła będą tutaj zdecydowanie węższe. W rowerach gravelowych znajdziesz różnego rodzaju hamulce. Zazwyczaj są to oczywiście hamulce tarczowe, ale z uwagi na trochę bardziej turystyczne przeznaczenie – często spotkasz też ich mechaniczną wersję. Do sportowego roweru przełajowego montowane są praktycznie już tylko hydrauliczne hamulce tarczowe, czyli najwyższa klasa wśród hamulców rowerowych. Ostatnia kwestia to akcesoria: gravele służą do długich podróży, mają miejsca na kilka bidonów, możliwość instalacji błotników czy bagażników – tak na tylnym kole, jak i z przodu. Rowery przełajowe nie potrzebują takich udogodnień.

Jak dobrać rower przełajowy?

Trudność w doborze roweru przełajowego zależy od tego, czy poważnie planujesz udział w zawodach. Większość elementów w tym rowerze jest praktycznie ustandaryzowana: napęd, hamulce, wielkość koła – nie znajdziesz tutaj istotnych różnic. Rower przełajowy damski od męskiego różnić będzie się tylko i wyłącznie dostępnymi mniejszymi rozmiarami ramy. Wysokość ramy to właśnie pierwszy element, na który musisz zwrócić uwagę. Jeżeli masz rower szosowy, na którym wygodnie Ci się jeździ – dobierz ramę w tym samym rozmiarze. Występują pewne różnice w geometrii, jednak są to konstrukcje tak zbliżone, że możesz swobodnie wzorować się na szosowym odpowiedniku. Druga poważna decyzja to materiał ramy. Przełajowy rower ma zapewnić Ci szybkość – zarówno wtedy, gdy jesteś na rowerze, jak i gdy musisz go nieść. Dlatego też z materiałów dostępne są dwie opcje – lekkie aluminium i jeszcze lżejszy carbon. Oczywiście opcja lżejsza jest lepsza, ale wiąże się także z wyższym kosztem zakupu.